Δεν μπορούμε να πούμε ότι ο Bozidar Kazic έχει σημειώσει μεγάλη επιτυχία στο πρακτικό παιχνίδι. Γέννημα θρέμμα της πόλης Μπρέζιν του Μαυροβουνίου, δεν έγινε σύντομα εθνικός δεξιοτέχνης του «δια ζώσης» σκακιού και στο πρώτο μεταπολεμικό πρωτάθλημα της Γιουγκοσλαβίας κατέλαβε μια καθαρή τελευταία θέση. Ωστόσο, σε μεγάλο βαθμό χάρη στις προσπάθειες του Bozidar Kazic , το σκάκι στην κατεστραμμένη από τον πόλεμο χώρα έγινε σχεδόν το νούμερο ένα άθλημα και οι grandmaster έγιναν τα ελίτ μέλη της Γιουγκοσλαβικής κοινωνίας.
Ο Bozidar Kazic ήταν επικεφαλής της Σκακιστικής Ένωσης Γιουγκοσλαβίας από το 1944 έως το 1976. Χάρη στην έντονη δραστηριότητά του, διεξήχθησαν εκατοντάδες τουρνουά στη χώρα και η Γιουγκοσλαβική ομάδα έπαιξε δεκάδες φιλικούς αγώνες τόσο με τους γείτονές της όσο και με την τρομερή Εθνική ομάδα της ΕΣΣΔ. Το 1967, μαζί με τον Μιχαήλ Γιούντοβιτς, εξέδωσε το βιβλίο «Φίλοι και αντίπαλοι» για την ιστορία των σοβιετικών-γιουγκοσλαβικών αγώνων, το οποίο εκδόθηκε στα ρωσικά, σερβο-κροατικά και σε πολλές άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες.
Μετά το φιάσκο στο πρωτάθλημα του 1945, ο Bozidar Kazic γύρισε στο σκάκι δια αλληλογραφίας, έγινε επανειλημμένα πρωταθλητής της Γιουγκοσλαβίας και εκπλήρωσε τα προαπαιτούμενα για τον τίτλο του Εθνικού Μετρ.
Το κύριο πλεονέκτημα του Bozidar Kazic ανά πάσα στιγμή, ήταν η πραότητα και η άψογη φήμη του. Όταν ο Γιουγκοσλάβος ακολούθησε τη διαιτητική πορεία, τον έβαλαν αμέσως στα πιο προβληματικά και σκανδαλώδη ματς. Έτσι, ο Bozidar Kazic διαιτήτευσε σε μια δύσκολη μονομαχία μεταξύ των ορκισμένων εχθρών Tigran Petrosyan και του Viktor Korchnoi, οι αγώνες Fischer-Taimanov και Korchnoi-Mecking, το 1970 Match of the Century, όπου μαζί με τον Max Euwe έπρεπε να εκτελέσουν μια δύσκολη ενδιάμεση αποστολή, όταν ξαφνικά, πριν από την έναρξη της μονομαχίας, ο Bent Larsen σε τελεσίγραφο απαίτησε από τον Φίσερ να του παραχωρήσει την πρώτη σκακιέρα.
Ο Bozidar Kazic ήταν ο επικεφαλής διαιτητής του Interzonal του 1958, του Τουρνουά Υποψηφίων του 1959, των Ολυμπιακών Αγώνων του 1984 και πολλών αγώνων Γιουγκοσλαβίας-ΕΣΣΔ. Bozidar Kazic – Πρόεδρος της Μεσογειακής Ευρωπαϊκής Ζώνης (1978-1982), Πρόεδρος της Επιτροπής για τους Κανόνες του Σκακιού (από το 1978), επίτιμο μέλος (από το 1985) της FIDE, συγγραφέας πολλών βιβλίων για το σκάκι, την οργάνωση και τη διαιτησία αγώνες σκακιού.Ο Kazic έγινε, άθελά του, μέτοχος σε μια θλιβερή ιστορία που τελικά οδήγησε στη φυγή του Viktor Korchnoi από την ΕΣΣΔ.
«Ούτε ένας δημοσιογράφος δεν με ρώτησε τίποτα (μετά τον αγώνα με τον Κάρποφ το 1974). Μόνο ο ανταποκριτής του TANYUG (Τηλεγραφικό Πρακτορείο της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας), παρεμπιπτόντως, ο επικεφαλής διαιτητής του αγώνα μου με τον Mecking, Bozidar Bozidar Kazic , μου ζήτησε να απαντήσω σε μερικές ερωτήσεις και συμφώνησα μετά χαράς. Είπα στον Bozidar Kazic πολλά, κάποια δεν τα δημοσίευσε, συγκεκριμένα, για την άσχημη συμπεριφορά του Karpov κατά τη διάρκεια του αγώνα, ότι ο Karpov με χαιρέτησε ενώ καθήμενος, ότι έδινε οδηγίες στον επικεφαλή διαιτητή O’Kelly για το πώς έπρεπε να ενεργεί .Το πιο σημαντικό, του είπα ότι οι αντίπαλοι που νίκησε ο Karpov – Polugaevsky, Spassky, Korchnoi – δεν είναι κατώτεροι από αυτόν σε ταλέντο. Αλλά επαίνεσα την ισχυρή θέληση του (του Karpov). Περαιτέρω, υποστήριξα τον Φίσερ στην απαίτησή του να μην υπολογίζονται ισοπαλίες σε αγώνες Παγκοσμίου Πρωταθλήματος. Σημειώνω σε παρένθεση ότι εννέα χρόνια αργότερα ο Μ. Μποτβίνικ έδωσε μια συνέντευξη στη Νέα Υόρκη, όπου είπε τα ίδια για τον Κάρποφ και μάλιστα με πιο αιχμηρή μορφή. Η συνέντευξή μου με τον TANYUG επέστρεψε στην ΕΣΣΔ λίγες μέρες αργότερα. Μου ζήτησαν γραπτή εξήγηση. Σε ένα από αυτά είπα ότι χάρηκα που αυτή η συνέντευξη δίνει ώθηση για μια ουσιαστική συζήτηση των αποτελεσμάτων του αγώνα. Όχι, η συζήτηση των αποτελεσμάτων δεν είχε προγραμματιστεί και δεν πραγματοποιήθηκε. Αντίθετα, δόθηκε το πράσινο φως στον σοβιετικό Τύπο να με διώξει. Ο εμπνευστής ήταν φυσικά ο Πετροσιάν. Με την κάλυψη της ισχυρής κρατικής μηχανής, με ένα «δηλητηριασμένο όπλο» της μισής αλήθειας, χτύπησε έναν άλλο σκακιστή, προκαλώντας έτσι ένα ρεύμα μίσους εναντίον του από τα πολλά εκατομμύρια των Σοβιετικών Φιλισταίων» (V. Korchnoi)
Το 1982, πολλοί υποστήριξαν τον Kazic, ο οποίος προτάθηκε για τον Πρόεδρο της FIDE. Αλίμονο, η Γιουγκοσλαβία έγινε θύμα μιας παρασκηνιακής συμφωνίας μεταξύ του Florencio Campomanes και της Σκακιστικής Ομοσπονδίας της ΕΣΣΔ, η οποία ήλεγχε το «πακέτο ψήφων» των σοσιαλιστικών χωρών, και έχασε τις εκλογές.
Μετά την κατάρρευση της αυτοκρατορίας του Τίτο, ο Kazic παρέμεινε στην πατρίδα του, στο Μαυροβούνιο. Σε μια από τις τελευταίες συνεντεύξεις του, ο διάσημος σκακιστής-διαιτητής και διοργανωτής σημείωσε με λύπη ότι δεν μπορούσε ποτέ να φανταστεί ότι θα ζούσε μέχρι τα χρόνια που οι Γιουγκοσλάβοι παίκτες θα χάσουν όλες τις ηγετικές θέσεις τους στο παγκόσμιο σκάκι.
Ο Μπόζινταρ Κάζιτς πέθανε το 1996.
(Μετάφραση του άρθρου από την ιστοσελίδα της Ρωσικής Σκακιστικής Ομοσπονδίας, Ι. Αρζουμανίδης)
